Less is More: How Degrowth Will Save the World

Eigenlijk staat de aarde in brand. Maar we beseffen het nog onvoldoende. Naast hevige regenval en overstromingen, hebben we te maken met droogte en lege rivieren. De grondwaterstand verandert. De biodiversiteit neemt af. In Nederland merken we al het een en ander van klimaatverandering maar we voelen het nog niet als urgent. We blijven lustig het vliegtuig gebruiken, we consumeren op hoog niveau, het gebruik van fossiele brandstoffen en het produceren van plastics uit aardolie weten we maar nauwelijks te reduceren, de productiewijze van de intensieve veeteelt bedoeld voor zuivel(exporten) trekt een wissel op ons leef- en woonklimaat. We krijgen steeds vaker te maken met weersextremen.

« van 8 »

Exteem hoogwater is in Nederland de meest zichtbare uiting van klimaatverandering

En dan hebben we het alleen nog maar over ons kleine landje. Hoe complex wordt het als je het hele speelveld van de wereld erbij betrekt. Het is niet altijd makkelijk om de zorgen hierover uit je hoofd te bannen. Vooral als je aan de toekomst denkt en de problemen waarmee je kinderen zijn opgezadeld.

Er zijn denkers, wetenschappers, die zich het lot van de aarde aantrekken en concepten bedenken om de toekomst vorm te geven. Zeg niet dat we het niet hebben zien aankomen. Het rapport van Rome herinnert iedereen op leeftijd zich nog wel. En in 1977 schreef E.F. Schumacher al zijn studie: Hou het klein. Schumacher nam daarin stelling tegen het uitgangspunt dat productie op steeds grotere schaal nodig en wenselijk is en geeft een uitwerking en toelichting op de gevolgen van ongebreidelde economische groei. In de jaren erna volgden vele studies.

Jason Hickel en Kate Raworth hebben het nu over degrowht en en donut-economie. Het vraagt om anders te denken, het vraagt om omdenken. Zijn we er dan eindelijk klaar voor?

« van 3 »

Lange periode van droogte in combinatie met hoge temperaturen leiden tot zeer lage (grond-)waterstanden


Lees het Interview Jason Hickel in Vrij Nederland

Degrowth.

Degrowth wil minder noodzakelijke vormen van productie actief afbouwen, waarmee we het gebruik van grondstoffen en energie verminderen. We kunnen met de ‘minder is meer’ economie onze productiewijze sneller koolstofarm maken. Verminderen van grondstoffenverbruik zal ook het verlies van biodiversiteit en andere vormen van ecologische ineenstorting verlagen. We overschrijden nu zes van de negen planetaire grenzen. Degrowth biedt een ecologisch coherent antwoord op onderling verbonden crises. 

De donuteconomie van econome Kate Raworth stelt een vergelijkbare route voor; een economie moet binnen de ecologische grenzen – de donut – blijven. Met degrowth kunnen rijke landen, die de planetaire grenzen overschrijden, terug in de donut komen, terwijl ze tegelijkertijd aan menselijke behoeften voldoen.

Catastrofaal

‘Op het gebied van klimaat zitten we in een rampzalige situatie. Het lijkt misschien niet catastrofaal voor mensen in Londen of Brussel, maar het is nu al catastrofaal. Het is al een apocalyps voor miljoenen mensen over de hele wereld die hun huizen uit worden gedreven door de gevolgen van klimaatontwrichting. En het zal alleen maar erger worden. Als we doorgaan op de huidige manier zullen er tijdens ons leven anderhalf miljard mensen ontheemd raken door klimaatverandering, omdat zonder snelle adaptatiemaatregelen delen van de planeet vrijwel onbewoonbaar worden. We moeten veel dringender handelen dan we nu doen. Maar onze leiders weigeren fundamentele vragen te stellen over de structuur van de kapitalistische economie.’

‘Maar het belangrijkst is: in plaats van je voor te stellen dat elke sector van de economie voortdurend zou moeten groeien, ongeacht of we hun producten echt nodig hebben, moeten we het hebben over welke sectoren we nodig hebben en moeten verbeteren, en welke sectoren maatschappelijk minder noodzakelijk zijn en actief moeten worden afgebouwd. Laten we daar een gesprek over openen.’

Jason Hickel in Vrij Nederland

Minder is meer: Hoe degrowth de wereld kan redden